بالاخره مرحله اول المپیاد سلولهای بنیادی سال ۱۳۹۹ هم پس از کش و قوس‌های فراوان و کلی دردسر که کرونا ایجاد کرده بود برگزار شد. این آزمون با ۴۰ سؤال برگزار که در مجموع سوالات خوبی محسوب می‌شدند و اگر بخواهیم در یک جمله اظهار نظر کنیم می‌توانیم بگوییم که آزمون نسبت به سال‌های پیش تخصصی‌تر شده بود و سؤالات بیشتر به شکل اختصاصی در حیطه‌ی زیست‌شناسی سلولهای بنیادی بود. با وجود اینکه جداکردن مباحث مختلف در یک آزمون کار سختی محسوب می‌شود ولی بد نیست نگاهی به پراکنش موضوعی سوالات در مرحله اول المپیاد سلولهای بنیادی سال ۱۳۹۹ داشته باشیم.
تحلیل سؤالات المپیاد سلولهای بنیادی سال ۱۳۹۹
موضوعات زیست‌شناسی سلولهای بنیادی و مهندسی بافت هرکدام با ۱۳ سوال بیشترین سهم سوالات را به خودشان اختصاص دادند و مباحث کارآفرینی و فیزیک هرکدام با یک سوال کمترین تعداد سوالات ازشون مطرح شده بود .
موضوعاتی که در مهندسی بافت مورد سوال واقع شدند از مباحث مثل روش های مختلف ساخت و بررسی ویژگی‌های داربست و ویژگی‌های داربست های مختلف بود. در بین سوالات مبحث مهندسی بافت بخشی از فقط یک سوال به زبان انگلیسی مطرح شده بود ک توصیفی از یک روش ساخت داربست به نام electrospinning بود. در مجموع می‌توان گفت سهم بالای سوالات مهندسی بافت دوباره اهمیت این موضوع را یادآوری کرد .
در موضوع زیست‌شناسی سلولهای بنیادی ما شاهد تمرکز تعداد خوبی از سوالات بر روی مبحث سلولهای بنیادی پرتوان القایی بود که به طور غیر مستقیم روش نیاز به تسلط حداقلی برروی روش های ویرایش ژتیکی برای حل سوالات را نشان می‌داد؛ همچنیبن بقیه تمرکز سوالات این بخش بیشتر برروی ویژگی‌های مختلف سلولهای بنیادی مزانشیمی بود. در مجموع می‌توان گفت ک مهم ترین تیپ سلول‌هایی که از آنها سوال مطرح شده بود شامل سلولهای بنیادی پرتوان و پرتوان القایی و مزانشیمی بود .
بر خلاف سال‌های گذشته تعداد سوالاتی که به طور مستقیم از مبحث سلولی مولکولی و بیوشیمی مطرح شوند کمتر بود ولی نیاز به تسلط خوب بر روی این موضوع برای حل سوالات سایر مباحث دیده می‌شد. سوالات بخش تکنیک های آزمایشگاهی معمولن سوالاتی با جنبه حفظی هستند و امسال از ۲ سوال از روش های استریلیزاسیون بود که احتمالاً با استدلال مناسب پاسخ‌دهی بهشون چندان سخت نبود.
یکی از تفاوت های مهم سوالات نسبت به سال‌های قبل کم شدن سهم مباحث آمار و ریاضیات و شیمی و فیزیک بود،و به نظر من مباحث آمار و ریاضیات زیستی استحقاق توجه بیشتری داشتند. سهم بخش کارآفرینی هم از این آزمون فقط یک سوال بود که طبق رویه سال‌های گذشته درباره مدل کسب و کار و مقایسه آن با استراتژی کسب کار بود.
در مجموع می‌توان گفت که آزمون امسال از لحاظ سختی، متوسط رو به سخت بود و احتمالاً کف قبولی طبق روال سال‌های قبل حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد باشد.
محمدامین فرج‌زاده
۱۸ اسفند ۱۳۹۹
