در اکثر کشورهای دنیا مدرسههای تابستانی نجوم، جزء مهمی از آموزشهای متمرکز بهحساب میآید. باتوجه به تعطیلات تابستانی دانشآموزان و دانشجویان در اغلب کشورها، تابستان زمان بسیار مناسبی برای برگزاری این دورهها است. مدرسه تابستانی، در حوزههای مختلف نجوم و بیشتر برای دانشجویان علاقمند برگزار میشود. در این میانIOTA/ME با شناسایی و با رایزنیهای مناسب، امکانات و فضای درخوری را در جهت آموزش علاقمندان در حوزه نجوم نیمهحرفهای فراهم کرده است.
در همین راستا دومین دوره از مدرسه تابستانی نجومIOTA/ME این بار در تبریز و با عنوان "نجوم نیمهحرفهای با تلسکوپهای کوچک" برگزار شد. این مدرسه با مشارکت انجمن نجوم آیاز، پژوهشکده ستارهشناسی دانشگاه تبریز، سازمان فضایی ایران، المپیادهای علمی ایران آیریسک، و همکاری علمی رصدخانه و دانشگاه کونکلی ترکیه، و حمایت اتحادیه جهانی نجوم(IAU)، در نیمه دوم شهریورماه ۱۳۹۳در تهران برگزار شده است.
برای مشاهدهی تصاویر و گزارش تصویری برگزاری این مدرسه، اینجا را کلیک کنید.
شهر تبریز میزبان دومین مدرسه تابستانی نجوم IOTA/ME(۱۳۹۳) با عنوان نجوم نیمه حرفه ای با تلسکوپ های کوچک از ۲۲ تا ۲۵ شهریور ۱۳۹۳ بود. ثبت نام اولیه این دوره که حدود یکماه به طول انجامید، ۲۹۳ نفر ثبت نام کرده و در فرم های مربوطه ضمن ارائه اطلاعات اولیه پرسنلی، موظف به پر کردن بخش معرف خود نیز بودند؛ و درنهایت باتوجه به محدودیت امکانات و ایجاد کیفیت علمی مناسب، ۴۰ نفر از شهرهای تهران، کرج، تبریز، خوی، میانه، خرمشهر، شاهین شهر، نیشابور، بابل، ورامین، شیراز، رشت، مراغه، امیدیه، قم، سنندج، شهرکرد، دلیجان، نورآباد ممسنی، عجبشیر، دزفول، بانه، بناب، ازمیر برای حضور در این مدرسه پذیرفته شدند.
براساس برنامه زمان بندی اعلام شده، روز نخست اختصاص به بازدید جمعی از برخی مناطق دیدنی در تبریز و آشنایی شرکت کنندگان با یکدیگر و البته کمی استراحت برای آمادگی حضور در مدرسه تابستانی را داشت. با اینحال در روز نخست آقای آتیلا پرو (ریاست IOTA/ME) سخنرانی یک و نیم ساعته در خصوص سیارک ها؛ از مدل تا رصد را ارائه دادند.
صبح روز دوم، سخنرانی ها با حضور جناب آقای امیر حسن زاده در خصوص پروژههایی در نجوم نیمه حرفه ای با تلسکوپ های کوچک آغاز شد. دومین سخنرانی را دکتر Volkan Bakisاز دانشگاه آنتالیا ترکیه در خصوص طیف سنجی از تئوری تا رصد ایراد کردند. در نوبت عصر، دکتر مرجان ذاکرین مطالب خود را با عنوان مبانی پژوهش در اخترزیست شناسی ارائه دادند.
سومین روز مدرسه برنامه بسیار شلوغی را سپری کرد. سخنرانی با عنوان بررسی فیزیک خورشید با تلسکوپ های کوچک و فضایی توسط دکتر محمد جواد کلایی از موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران نخستین برنامه صبح مدرسه در روز دوشنبه ۲۴ شهریور ماه بود. دومین ارائه را دکتر Volkan Bakisدر مورد معرفی و کاربردهای نرم افزار جدید طراحی شده توسط ایشان و همکاران دیگرشان در خصوص ترانزیت ها و گرفت ها داشتند. پس از زمان ناهار، همایش مشترک IOTA/MEو انجمن نجوم آیاز با عنوان سمینار ستاره شناسی و علوم سیاره ای برگزار شد که طی آن آقایان کورش رکنی، دکتر محمد جواد کلایی، دکتر محمد رضا نوروزی، دکتر مرجان ذاکرین، دکتر Volkan Bakisو کامبیز خالقی در موضوعات مختلف به ایراد سخنرانی پرداختند. این همایش با هدف استفاده از اساتید حاضر در مدرسه تابستانی در بخش های عمومی تر نجوم (منجمین آماتور) بویژه منجمان شهر تبریز برگزار شد. در انتهای این روز از برگزاری مدرسه، آقای دکتر محمد رضا نوروزی سخنرانی جذابی را در خصوص شگفتی های سطحی ماه با تلسکوپ های کوچک را در ادامه ی مدرسه تابستانی ارائه دادند.
چهارمین و آخرین روز مدرسه تابستانی نجوم به سیارات فراخورشیدی اختصاص داشت. در ابتدا مهندس کورش رکنی (سازمان فضایی ایران) در خصوص پروژه های مدرسه تابستانی توضیحاتی را ارائه دادند، سپس آقای Jens Hoeijmakersاز دانشگاه لایدن و خانم سارا خلفی نژاد از دانشگاه هامبورگ مهمانان مدرسه تابستانی نجوم، در طی چهار قسمت مطالبی را در خصوص تحقیقات اخترفیزیکی، فراخورشیدی ها از گذشته تا حال، رصد فراخورشیدی ها و ابزارهای مورد نیاز سخنرانی های جذابی را ایراد کردند که با استقبال شرکت کنندگان مواجه شد. در آخرین سخنرانی نیز آقای حاج محمد حسنی در خصوص بررسی و استفاده از دیتاهای تلسکوپ فضایی هابل مطالبی را به استحضار شرکت کنندگان رساندند. همچنین در این روز، نمایشگاهی از کتاب های تازه به چاپ رسیده موسسه المپیاد های علمی ایران (آیریسک) در محل مدرسه و همایش به نمایش گذاشته شد.
بخش حضوری دومین مدرسه تابستانی نجوم IOTA/MEبا ارائه گواهی های حضور به پایان رسید. کلیه شرکت کنندگان در صورت ارائه موفق پروژه هایی که از سوی کمیته علمی مدرسه برای آنان در نظر گرفته شده، موفق خواهند شد از طرف IOTA/ME و رصدخانه و دانشگاه چاناکالای ترکیه گواهی علمی دومین مدرسه تابستانی نجوم IOTA/MEرا دریافت نمایند.
دومین مدرسه تابستانی نجوم IOTA/MEبا مشارکت انجمن نجوم آیاز، سازمان فضایی ایران، موسسه المپیادهای علمی ایران (آیریسک)، اتحادیه جهانی نجوم (IAU)، رصدخانه و دانشگاه چاناکالای ترکیه برگزار گردید. حمایت رسانه ای این دوره را وبگاه پارس اسکای برعهده داشت.
مباحث ارائه شده در دومین مدرسه تابستانی
– پروژههایی در نجوم نیمهحرفهای با تلسکوپهای کوچک
– بررسی و استفاده از تلسکوپ فضایی کپلر
– سیارکشناسی؛ از مدل تا رصد
– بررسی فیزیک خورشید با تلسکوپهای کوچک و فضایی
– مبانی پژوهش در اخترزیستشناسی
– عملکرد و استفاده از تلسکوپهای رباتیک
– طیفسنجی؛ تئوری و رصد
– سیارات فراخورشیدی، پیشبینی و رصد ترانزیت آنها
– شگفتیهای سطحی ماه برای تلسکوپهای کوچک
– استفاده بهینه از تلسکوپهای کوچک
مدرسان و سخنرانان
- دکترVolkan BAKISدپارتمان علوم فضایی و تکنولوژی دانشگاهAkdeniz آنتالیا ترکیه
- از Jens Hoeijmakers دانشگاه لیدن هلند
- دکتر محمد جواد کلایی عضو هیاتعلمی و رئیس بخش خورشیدی و نجوم موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
- امیر حسنزاده کارشناس ارشد اخترفیزیک، مدیر دپارتمان گرفتIOTA/ME، مدیر موسسه علمی پژوهشی نجم شمال، عضو هیات موسس انجمن پژوهشی شهاب و شهابسنگ
- آتیلا پروکارشناس ارشد اخترفیزیک، رئیسIOTA/ME، عضو هیات موسس انجمن پژوهشی شهاب و شهابسنگ، مدیرعامل شرکت همراز آسمان
- دکتر محمد رضا نوروزی مشاور علمی رصدخانه آموزشی زعفرانیه تهران، مدرس نجوم
- دکتر مرجان ذاکرین از موسسه ماکس پلانک آلمان در رشته فیزیک چگال، عضو هیاتعلمی دانشگاه جهرم، عضو هیات رئیسهIOTA/ME
- حاجی محمد حسنی کارشناس ارشد اخترفیزیک از دانشگاه تبریز، عضو پیوستهIOTA/ME
- سارا خلفی نژاد دانشگاه هامبورگ آلمان
- کامبیز خالقی کارشناس فیزیک از دانشگاه تهران
عکس گروهی شرکتکنندگان در مدرسه تابستانی نجوم تبریز
از Jens Hoeijmakers دانشگاه لیدن هلند
سخنرانی Volkan Bakis با موضوع روشهای عملی در طیفسنجی
شرکتکنندگان در همایش بعد ازپایان روز سوم مدرسه
سخنرانی پژومان نوروزی با موضوع پروژههای رصدی در مورد ماه
شرکت کنندگان در حال صرف شام
تحلیل فیزیک خورشید و تاثیرات تحولات ستارهای بر دیتاهای دریافتی و تحلیل آنها
بازدید از اماکن تاریخی تبریز